Mynd am dro ar Lwybr Glyndŵr

Gogoniant y Llwybr Cenedlaethol hwn yw’r mannau diarffordd a welwch chi ar eich taith. Mae’n cymryd naw diwrnod i gerdded o un pen o’r llwybr i’r llall, gan ymweld â safleoedd o bwys mawr o ran hanes Cymru ar y ffordd. Gallwch ddewis cychwyn eich taith yn y Trallwng, Trefyclo neu Fachynlleth, a mynd ymlaen i wylltiroedd tawel y Canolbarth.

Wrth gerdded fe welwch chi ffermdir ffrwythlon, rhostiroedd eang a bryniau llawn grug, yn ogystal â golygfeydd godidog tuag at Gader Idris a Phumlumon. Mae trefi bach fel Llanidloes neu bentrefi hyfryd fel Llanbadarn Fynydd i chi aros dros nos, ond gallwch gerdded am filltiroedd heb weld yr un copa walltog, oni bai am ambell i ffermwr wrth ei waith. Fyddwch chi ddim yn unig yng nghwmni’r barcutiaid, yr hebogiaid a’r bwncathod. Hwyrach y daw wiwer goch i ddweud helô, hefyd.

Torrwch y daith yn ei hanner gan ddefnyddio Machynlleth fel dechrau neu ben draw’r daith. Mae prif orsafoedd rheilffordd yn y Trallwng a Threfyclo, dau ben arall y llwybr, neu gallwch ddal bws. Dyma dair gwahanol ffordd i chi ddod yn gyfarwydd â’r llwybr.

Bydd y diwrnod yn hir ond fe gewch chi daith werth chweil. Fe welwch olygfeydd mawreddog dros Fro Dyfi at Gader Idris, ac o Fynydd y Berwyn sy’n codi uwchlaw caeau’r ffermydd. Mae’r llwybr yn un gwastad hefyd, a gallwch alw i mewn i’r dafarn yng Nglantwymyn am ddiod neu damaid i’w fwyta ar hanner y ffordd. Pan gyrhaeddwch chi ben eich taith bydd digon o fysus i fynd â chi’n ôl adref o Lanbrynmair.

Wrth dreulio diwrnod yn cerdded ar hyd y llwybr hwn fe gewch flas ar yr eangderau diffaith a’r golygfeydd braf dros gaeau ffermydd a’r rhosydd. Nid yw’r eangderau hynny’n gwbl ddiffaith, cofiwch – mae Ymddiriedolaeth Natur Maesyfed yn gofalu am yr ardal hon, felly gallwch ddisgwyl pob math o greaduriaid bach i gadw cwmni i chi ar y ffordd.

Adeiladwyd Abaty Cwm Hir yn y 12fed ganrif, ond daeth Owain Glyndŵr i losgi’r abaty Sistersaidd i’r llawr ar ôl clywed bod y mynachod yn bleidiol i’r Saeson. Mae’r adfeilion sydd ar ôl yn ychwanegu rhyw naws ramantus i’r golygfeydd braf o amgylch y pentref. Ewch i weld beddfaen Llywelyn, Ein Llyw Olaf cyn anelu at Lwybr Glyndŵr i fynd am dro bach drwy goedwigoedd derw a dringo ar hyd y creigiau wrth i’r barcutiaid cochion hedfan uwchben. 

Fe gewch chi benwythnos gwych yn cerdded ar hyd y rhan wyllt yma o’r llwybr. Mae’r daith yn anhygoel i lawr o Lanidloes i Lyn Clywedog, cronfa ddŵr gyda’r argae concrit mwyaf ym Mhrydain. Wedyn, trowch eich golygon tua’r bryniau, gan ddringo o’r godreon gwyrddion i rostir gwyllt Mynyddoedd Cambria, gwneud eich ffordd o amgylch Llyn Glaslyn ac i fyny at gopa Moel Fadian, lle cewch chi olygfeydd hyfryd o Gwm Dulas. Gallwch ymlacio wedi hynny a cherdded i lawr yr allt yr holl ffordd. Os yw’ch amser yn brin, mae’n werth chweil treulio diwrnod yn cerdded o amgylch yr ardal hefyd.